Door de slechte arbeidsomstandigheden en lage salarissen kunnen de meeste artsen zich dit simpelweg niet permitteren. Zo is een parallel systeem ontstaan van private zorg waar zij die dit kunnen betalen zorg kunnen kopen. En stort de gezondheidszorg als basisvoorziening voor iedereen in. Werken in een vluchtelingenkamp is nog minder populair vanwege de grimmige omstandigheden en gebrekkige voorzieningen. Op het vasteland komt in veel kampen af en toe een dokter langs. Op de eilanden is vrijwel geen enkele arts bereid om in de kampen te werken.

We hebben deze maand de situatie op de eilanden waar zich een vluchtelingenkamp bevindt in kaart gebracht. Naast Lesbos zijn dat Chios, Samos, Leros en Kos. Op elk van deze eilanden is het met de toegang tot gezondheidszorg nog slechter gesteld dan op Lesbos. Op Samos, en sinds kort ook op Kos, zijn medische hulporganisaties actief die, net als wij op Lesbos, het tekort aan zorg opvangen. Anders dan wij op Lesbos hebben deze organisaties geen kliniek in het kamp, dat is hen niet toegestaan. Op Chios en Leros is geen enkele medische hulporganisatie actief. Dat leidt tot schrijnende situaties. Voor mensen met chronische ziektes en handicaps en voor mensen die specialistische zorg nodig hebben. Zwangere vrouwen die er alleen voor staan. En door de slechte hygiëne, met slechts enkele uren per dag stromend water, zijn besmettelijke huidziektes en beten van ratten en ander ongedierte wijdverspreid. 

Op Chios is een aantal organisaties dat juridische en sociale hulp biedt actief. Zij doen wat ze kunnen, maar zonder artsen is dat weinig. Op Leros is geen enkele hulporganisatie aanwezig. We spreken met een vertegenwoordiger van UNHCR, de VN vluchtelingenorganisatie, die gelukkig wel in het kamp aanwezig is, en met vrijwel alle organisaties die zich inzetten op de eilanden. In november bezoeken we Chios en Leros om te kijken wat we kunnen doen. Onze hulp is hard nodig, dat is duidelijk. De vraag is wat mogelijk is: we zijn afhankelijk van het kampmanagement voor toegang tot de mensen die in de kampen verblijven. We leggen contact met de lokale autoriteiten en het ministerie. We zullen doen wat mogelijk is om te zorgen dat we ook op de andere eilanden, juist op de plekken waar niemand is, van betekenis kunnen zijn. Want gezondheidszorg is een basisrecht, voor iedereen. We willen en mogen mensen achter de muren van de vluchtelingenkampen niet vergeten.

Het Europese Hof oordeelde onlangs dat de leefomstandigheden in het kamp op Samos gelijk staan aan ‘onmenselijke en vernederende behandeling’ en dat mensenrechten systematisch geschonden worden. Deze uitspraak volgt op een zaak die al in 2020 is aangespannen namens een groep alleenreizende kinderen. De Griekse overheid moet hen compensatiegelden betalen voor het geleden leed. Mosterd na de maaltijd natuurlijk. Maar een dergelijke uitspraak zegt veel over dat waaraan mensen op de vlucht zijn blootgesteld in de kampen op de Griekse eilanden. 

Hulp blijft nodig. Ook, juist, in een tijd dat het bieden van hulp steeds moeilijker wordt en steeds meer deuren dicht gaan. Ook jouw hulp is nodig. Want alleen samen maken we verschil.

Wil jij ook bijdragen aan ons werk? Doneer hier!