Nieuws dat voor vele Syriërs wereldwijd – ook in Nederland, ook in Griekenland – hoop bracht, was de val van het regime Assad waar zovelen decennialang onder geleden hebben. Hoop op een einde aan het gruwelijke geweld, op stabiliteit en veiligheid. Op een nieuwe, betere toekomst. Net als Nederland ‘bevriest’ Griekenland de procedures van de duizenden Syriërs die in afwachting zijn van een besluit over hun asielaanvraag. Wat dit gaat betekenen voor de opvangcapaciteit valt te raden. Wat dit betekent voor de mensen die het betreft ook: niet verder kunnen, geen idee hebben wat volgt en waar je toekomst zal zijn, doet een zwaar beroep op het vermogen om hoop te behouden. Hoop op een toekomst en een plek om thuis te komen, zonder te weten waar die plek zal zijn.

Hoop is een raadsel. De hoop die nodig is om te vluchten in de hoop elders bescherming en veiligheid te vinden. De hoop die nodig is om in een wankel, onzeewaardig bootje te stappen in de hoop veilig de overkant te bereiken. De hoop op een arts die helpt en behandeling biedt als je ziek bent. De hoop op iemand die je wonden verzorgt. De hoop op slaap na vele slapeloze nachten. De hoop dat er voor jou een veilige plek zal zijn ergens, ooit.

Afgelopen week verscheen een rapport van Griekse collega-organisatie Refugee Support Aegean (RSA) over de situatie in de vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden. Een jaar lang documenteerde RSA de aankomsten, de bezetting van de vluchtelingenkampen, het eten, de toegang tot drinkwater en sanitair, hygiëne, de toegang tot gezondheidszorg, de asielprocedure en de vrijheidsbeperking. Het rapport schetst, op basis van feiten, cijfers en getuigenissen, een naakt en realistisch beeld van de werkelijkheid die mensen aantreffen bij hun aankomst in Europa. Geen hoopgevend leesvoer, wel een aanrader.

We herkennen het beeld dat geschetst wordt in het rapport. De ‘geleidelijke ineenstorting van alle basisvoorzieningen’ zoals RSA het treffend benoemt. Op alle, maar dan ook alle, vlakken schieten we als Europa ernstig tekort. In het rapport lezen we terug wat we dagelijks zien, horen en ervaren tijdens ons werk op Lesbos, en wat we gezien en gehoord hebben op Chios en Leros tijdens onze bezoeken de afgelopen maand. Na Chios bezochten we, eind november, ook Leros. We bezochten het kamp en spraken met een scala aan betrokkenen. Een weer heel ander beeld dan op Lesbos en Chios: een zwaar beveiligd, gesloten kamp, met overal hekken, ook binnen het kamp. Zeer beperkte bewegingsvrijheid, nog minder zichtbaarheid en contact met de buitenwereld voor de mensen die in het kamp verblijven. Dit wordt versterkt doordat Leros het enige eiland is waar geen enkele humanitaire organisatie aanwezig is. In onze verkenning van de mogelijkheid ook hier aan de slag te gaan, werken we samen met andere organisaties. Want naast een schrijnend gebrek aan gezondheidszorg, zijn ook alle andere vormen van hulp afwezig.

Wij beginnen 2025 met hoop. Met vertrouwen dat we van betekenis kunnen zijn in een context die vaak stemt tot wanhoop. We zien wat de zorg die we bieden, met hulp van jaarlijks vele vrijwilligers, betekent voor de duizenden mensen op Lesbos. We weten dat op Chios en Leros de nood zo mogelijk nog groter is. We hopen nog in het eerste kwartaal op Chios te starten en mogelijk later in het jaar op Leros.

We blijven hopen op die andere werkelijkheid, die echt mogelijk is. We blijven doen wat we kunnen om die andere werkelijkheid dichterbij te brengen. Voor iedereen. Want ieder mens telt. We blijven ons inzetten voor en in solidariteit met al die mensen in wie dagelijks hoop en wanhoop met elkaar strijden.

We kunnen dit alleen samen met jullie. Onze vrijwilligers, onze donateurs, iedereen die ons steunt en betrokken is bij ons werk. We kunnen niet zonder jullie inzet, jullie steun, jullie geloof in het werk dat we doen. Geloof in het belang van gezondheidszorg voor ieder mens en in de kracht van solidariteit, maakt het voor ons mogelijk ons werk te blijven doen en een groeiend aantal mensen bij te staan met essentiële zorg. Op Lesbos en hopelijk snel ook op Chios en andere locaties. Want alleen samen maken we verschil.

Het team van Stichting Bootvluchteling wenst iedereen vrede, hoop en een plek om thuis te komen in 2025.

Wil jij ook bijdragen aan ons werk? Doneer hier!